![](/media/lib/516/n-wasp39b-9e5f5aa9035df94b4fe19681edd20926.jpg)
Pierwszy taki dowód. Naukowcy zachwyceni danymi Webba o atmosferze egzoplanety
23 listopada 2022, 12:20Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST) dostarczył pierwszy w historii pełny profil molekularny i chemiczny atmosfery planety pozasłonecznej. Inne teleskopy przekazywały już wcześniej dane dotyczące pojedynczych składników atmosfer, jednak dzięki Webbowi poznaliśmy wszystkie atomy, molekuły, a nawet aktywne procesy chemiczne obecne w atmosferze odległej planety
![](/media/lib/525/n-niemowle-c1754963abf987e7c57c296440ef9125.jpg)
Brak kontaktu ze światłem słonecznym zabił XVII-wieczne niemowlę
31 października 2022, 17:00W niewielkiej wsi Hellmonsödt znajduje się krypta jednej z najstarszych i najbardziej wpływowych rodzin arystokratycznych Austrii, rodu von Starhemberg. Zmarłych chowano tam w zdobionych metalowych trumnach z inskrypcjami. Jedna z trumien jest jednak drewniana i niepodpisana. Znaleziono w niej naturalnie zmumifikowane szczątki jedynego dziecka w krypcie. Stało się to okazją do przeprowadzenia wyjątkowych badań, gdyż szczątki dzieci bardzo rzadko się zachowują.
![](/media/lib/203/n-devils_hole-16df8a602e8e42f3978c4c860999ecf5.jpg)
W Devils Hole w Dolinie Śmierci znowu pojawiło się „pustynne tsunami”
26 września 2022, 05:16W ubiegły poniedziałek w pobliżu południowo-wschodniego wybrzeża Meksyku doszło do trzęsienia Ziemi o mocy 7,6 stopni w skali Richtera. Około 5 minut później i 2500 kilometrów dalej w Devils Hole w Dolinie Śmierci powstało „pustynne tsunami”, w wyniku którego w spokojnym zwykle zbiorniku pojawiły się fale o wysokości ponad 1 metra. Devils Hole to pustynny zbiornik wodny, który rejestruje trzęsienia ziemi na całym świecie, a trzęsienia doprowadzają do swoistego resetu, dzięki któremu w zbiorniku może istnieć jedyna na świecie populacja karpieńca diablego.
![](/media/lib/519/n-vitamine_k_cycle_pl-dc592708545b2dcc3848655b43d8ec93.jpg)
Witamina K – jaką odgrywa rolę w organizmie człowieka?
15 września 2022, 06:43Witaminy są niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Termin „witamina K” nie dotyczy tylko jednego związku organicznego rozpuszczalnego w tłuszczach, ale przynajmniej trzech głównych. Wyróżniamy witaminy K1, K2 oraz K3, pochodne 2-metylo-1,4-naftochinonu, które w pozycji C3 mają przyłączone reszty izoprenoidowe.
![](/media/lib/452/n-moxie-c6697344c1f76687c325e1a683867d67.jpg)
MOXIE od 1,5 roku produkuje tlen na Marsie
7 września 2022, 08:49Od niemal 1,5 roku na powierzchni Marsa pracuje MOXIE (Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment), które wytwarza tlen z marsjańskiej atmosfery. Urządzenie, znajdujące się na pokładzie łazika Perseverance, trafiło na Czerwoną Planetę w lutym 2021, a pierwszy tlen wytworzyło 20 kwietnia.
![](/media/lib/515/n-prymnesiumparvum-3132812dd2d30f9362b4ba29c62a3a90.jpg)
Czym jest „złota alga”, domniemany zabójca odrzańskich ryb?
19 sierpnia 2022, 10:42W Odrze potwierdzono obecność glonu Prymnesium parvum N. Carter 1937. To on mógł zabić ryby w rzece, tak jak od 60 lat masowo zabija ryby w Chinach. Organizm ten występuje zwykle w wodach brachicznych – słonawych, będących mieszaniną wód słodkich i słonych – oraz wysoce zmineralizowanych wodach śródlądowych. To tzw. złota alga, nazwana tak od powodowanego przez nią złotawego zakwitu.
![](/media/lib/514/n-pilbara-fbf9aad4a987e3a8b3329881f3e84e43.jpg)
Kontynenty powstały w wyniku gigantycznych uderzeń meteorytów?
12 sierpnia 2022, 13:29Nowe badania dostarczyły najsilniejszych jak dotychczas dowodów, że ziemskie kontynenty uformowały się w wyniku gigantycznych uderzeń meteorytów, do których dochodziło przede wszystkim w ciągu pierwszego miliarda lat istnienia Ziemi.
![](/media/lib/514/n-wysilekum-6ab2bd0c48881823241c32eca1d7c315.jpg)
Co powoduje, że po wysiłku umysłowym czujemy się wyczerpani?
12 sierpnia 2022, 09:13Długotrwały intensywny wysiłek umysłowy prowadzi do uczucia wyczerpania. A gdy jesteśmy wyczerpani pojawia się tendencja do pójścia na łatwiznę i przestawienia się na mniej wymagające działania. Niektóre teorie mówią, że wyczerpanie jest iluzją podsuwaną przez mózg, byśmy przerwali to, co robimy i skupili się na działaniach przynoszących szybsze efekty. Okazuje się jednak, że wyczerpanie jest rzeczywiste, a wiąże się z potencjalnie szkodliwą akumulacją w mózgu ważnego neuroprzekaźnika.
![](/media/lib/513/n-biszkopty-4e749531060fac5d1b65a2a103db43c3.jpg)
Naukowcy z Krosna i Rzeszowa pracują nad zdrowszą recepturą biszkoptów
27 lipca 2022, 11:54Naukowcy z Krosna i Rzeszowa pracują nad biszkoptami wolnymi od glutenu, laktozy, sacharozy, GMO o podwyższonych właściwościach prozdrowotnych. Na swój projekt dostali 186 tys. zł dofinansowania w ramach programu grantowego Podkarpackiego Centrum Innowacji (PCI).
![](/media/lib/479/n-komorkan-5644067f796a0c082215dc025989fbcb.jpg)
Naukowcy z UJ odkryli, jak chemioterapia raka piersi uszkadza naczynia krwionośne
13 lipca 2022, 10:24Naukowcy z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego odkryli, w jaki sposób chemioterapia stosowana w leczeniu nowotworów piersi uszkadza naczynia krwionośne. To pierwszy krok do opracowania metod zapobiegania uszkodzeniu naczyń. Krok niezwykle istotny, gdyż kobiety, które przeszły raka piersi umierają często z powodu chorób układu krążenia.